darowizna w rachunku przepływów pieniężnych

W badanej próbie znalazło się 15 przedsiębiorstw (18,3%), które nie prezentują żadnych dodatkowych informacji i objaśnień do rachunku przepływów pieniężnych. W kolejnym pytaniu respondenci zostali poproszeni o wskazanie, w ramach jakiego rodzaju działalności prezentują w rachunku przepływów pieniężnych określone informacje. W rachunku przepływów pieniężnych kwoty w tej pozycji prezentowane są w wartościach netto, to znaczy po potrąceniu kosztów związanych z emisją czy wydaniem instrumentów kapitałowych. Jeżeli jednak w roku poniesienia tych wydatków nie wystąpiły wpływy z emisji instrumentów, to wydatki takie prezentowane będą w pozycji innych Dodatkowe informacje niezbędne do sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych: Zysk został w całości wypłacony właścicielom. Amortyzacja środków trwałych – 600, wartości niematerialnych i prawnych – 400. Cena sprzedaży środka trwałego jest równa jego wartości bieżącej i została uregulowana gotówką. Zatem uwzględniając powyższe, nieodpłatne otrzymanie środka trwałego może zostać ujęte w księgach rachunkowych następująco: • otrzymanie środka trwałego: - Wn konto 01 "Środki trwałe", - Ma konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów"; • rozliczenie kwoty figurującej na koncie 84, równolegle do odpisów. Pamiętajmy, żeby nie zwariować w tym okresie, dbać o siebie przez cały rok i nie przedkładać pracy nad swoje zdrowie i dobre samopoczucie. Ale do rzeczy, bo mamy tutaj mówić o cash flow! Cash flow, a więc rachunek przepływów pieniężnych potrafi wpędzić w bezsenność niejednego księgowego. Site De Rencontre Ado Avec Cam. Cash flow – definicja Sprawozdanie finansowe składa się z kilku elementów. Oprócz bilansu i rachunku zysków i strat obejmuje ono także rachunek przepływów pieniężnych. Cash flow to element sprawozdania finansowego istniejącego przedsiębiorstwa lub analizy finansowej biznesplanu. Ukazuje źródła finansowania środków finansowych i ich wykorzystanie. Nadwyżka powstała między nimi w wyniku działalności to Cash flow. Dokument pozwala na ustalenie, jaką gotówką dysponuje przedsiębiorstwo, z jakich źródeł ona pochodzi i jak zostały zagospodarowane te finanse. Jest uzupełnieniem pozostałych zestawień. Sposób jego sporządzenia określają przepisy. W przeciwieństwie do bilansu i rachunku zysku i strat uwzględnia wyłącznie faktycznie zaistniałe przepływy pieniężne. Nie obejmuje wartości szacunkowych, dlatego wskaźniki cash flow są dokładniejsze od innych sposobów wykorzystywanych w ocenie potencjału firmy. Trzy segmenty rachunku przepływów środków pieniężnych Na rachunek przepływów środków finansowych składają się trzy segmenty. Pierwszym z nich są przepływy pieniężne z działalności operacyjnej firmy. Podlegają tu wszelkie środki pieniężne generowane w wyniku podstawowej działalności przedsiębiorstwa lub statutowej działalności. W praktyce stanowią one zazwyczaj około 90% wszystkich środków. Kolejnym segmentem są przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej. Są to środki generowane lub wydatkowane na inwestycje, które są niezbędne do prawidłowego działania przedsiębiorstwa. Może to być zakup środków trwałych. Trzecim segmentem są przepływy pieniężne netto z działalności finansowej. Zalicza się do nich wszelkiego rodzaju kredyty, obligacje, akcje, wypłatę dywidend, skup własnych akcji, spłatę kredytów, odsetek. Te trzy rodzaje przepływów razem tworzą rachunek przepływów pieniężnych w ujęciu gotówkowym. Znaczenie rachunku przepływów pieniężnych Dane wykazane w rachunku przepływów pieniężnych są coraz częściej wykorzystywane ze względu na dużą użyteczność. W przeciwieństwie do innych elementów sprawozdania finansowego, rachunek przepływów nie zawiera pozycji niepieniężnych, i dlatego ukazuje płynność finansową firmy. Przedsiębiorstwo może przedstawiać zysk netto w wysokich kwotach, natomiast przepływy pieniężne mogą się gwałtownie zmniejszać. W efekcie kwota przepływów z całej działalności może być ujemna, a sytuacja finansowa firmy może się znacznie pogorszyć. Warto mieć na uwadze, że nie są to zapisy księgowe, lecz rzeczywiste. Opóźnione terminy płatności i inne okoliczności powodują, że pozycja wykazana zostaje w księgach, zwiększając zyski, a faktycznie tych środków firma nie posiada i być może nigdy nie odzyska. Przed utratą płynności finansowej, a nawet bankructwem, może uratować firmę odpowiednio wcześnie przeprowadzona analiza rachunku przepływów pieniężnych. Cash flow jest przydatny przy analizie wypłacalności przedsiębiorstwa. Wykorzystują go potencjalni kredytodawcy przed podjęciem decyzji o udzieleniu zobowiązania, kontrahenci do oceny ryzyka oraz inwestorzy do oszacowania kondycji firmy i jej możliwości generowania zysków w przyszłości. Znaczenie cash flow – przykład Przedsiębiorstwo wykazuje dodatnie salda pomimo ujemnego rachunku przepływów pieniężnych. Dodatnie salda są wynikiem sprzedaży majątku trwałego i zaciągniętych kredytów. Tymczasem działalność podstawowa nie prowadzi do uzyskania zysków. Dla potencjalnych inwestorów, kredytodawców czy kontrahentów firma mogłaby wyglądać korzystnie, gdy w rzeczywistości ma ogromne kłopoty. Innym przykładem jest firma, która jest stabilna, rozwija się i aktywnie inwestuje. Jest w stanie spłacać swoje zobowiązania z zysków wypracowanych działalnością operacyjną. Jej cash flow wykaże dodatnie saldo przepływów. Metody sporządzania rachunku przepływów pieniężnych Do sporządzenia cash flow stosowane są dwa sposoby. Są to metody: bezpośrednia i pośrednia. Są one równoważne i dają porównywalne wyniki. Metoda bezpośrednia polega na zestawieniu poszczególnych grup wpływów wydatków. W ten sposób uzyskuje się informacje o zdarzeniach występujących w firmie. Wykazuje się tu wpływy ze sprzedaży, wypływy z tytułu dostaw i usług, wypływy z tytułu wynagrodzeń oraz podatków i opłat. Metoda pośrednia za pozycję wyjściową przyjmuje zysk netto lub zysk z działalności operacyjnej, od którego uwzględniane są korekty kosztów, niemających charakteru pieniężnego, lecz mogących mieć wpływ na wynik finansowy. Daje to przejrzysty obraz kondycji firmy i pokazuje związek pomiędzy rachunkiem wyników, a przepływami pieniężnymi. Rozkłada wynik na elementy i wskazuje transakcje, które mają na niego wpływ, lecz nie mają charakteru pieniężnego. Rachunek przepływów pieniężnych to wraz z bilansem i rachunkiem wyników podstawa do oceny kondycji firmy. Pokazuje rzeczywiste przepływy środków dostarczając informacji o płynności finansowej firmy i jej wypłacalności. W trakcie roku w księgach rachunkowych podatnika mogą nastąpić duże zmiany w stanie środków trwałych - nabycie lub sprzedaż samochów ciężarowych, likwidacja zestawów komputerowych. Jaki wpływ na sporządzane sprawozdanie finansowe będą miały zmiany w środkach trwałych? Zmiany w środkach trwałych będą odzwierciedlane zarówno w bilansie, jak i w rachunku zysków i strat. W bilansie będzie to wartość netto środków trwałych. W rachunku zysków i strat należy wykazać wynik ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych. Szczegółowy wykaz zmian w majątku trwałym wymagany jest również w informacji dodatkowej. W sprawozdaniu finansowym powinny być ujęte wszystkie operacje gospodarcze zaistniałe w roku obrotowym. Zarówno zakup, jak i sprzedaż czy likwidacja środka trwałego są operacjami gospodarczymi, które bezpośrednio wpływają na zmianę stanu ilościowego i wartościowego majątku jednostki. Tym samym będą one miały wpływ na poszczególne elementy sprawozdania finansowego. Zmiany ilościowe w majątku jednostki, tj.: • zwiększenia (przychody) - zakup, otrzymanie w formie darowizny itp. • zmniejszenia (rozchody) - sprzedaż, likwidacja, przekazanie w formie darowizny itp. - wprowadzane są do ksiąg rachunkowych w wartości początkowej na podstawie odpowiednich dowodów („OT - przyjęcie środka trwałego” lub „LT - likwidacja środka trwałego”). Zmiany wartościowe w majątku trwałym mogą następować w wyniku ulepszenia środków trwałych, aktualizacji ich wartości, likwidacji (częściowej lub całkowitej), sprzedaży itp. Księgi rachunkowe powinny być prowadzone w sposób na tyle szczegółowy, aby umożliwiało to rzetelne sporządzenie sprawozdania finansowego. Odpowiednio skonstruowana analityka jest bardzo ważna, ponieważ oprócz wykazanej w bilansie wartości netto środków trwałych jednostki muszą również wykazać szczegółowe zmiany w tym majątku w informacji dodatkowej. W rachunku zysków i strat z kolei należy wykazać wynik na sprzedaży środka trwałego jako zysk lub stratę ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych. Natomiast w rachunku przepływów pieniężnych należy wykazać tylko te zmiany stanu środków trwałych, które powodują w jednostce przepływ pieniężny, tj. wpływ lub wydatek. Na dzień bilansowy, weryfikując wartości rzeczowych aktywów trwałych, jednostka powinna: sporządzić tabelę zmian rzeczowych aktywów trwałych, uzgodnić wykazane w tabeli dane z księgami rachunkowymi i tabelą amortyzacji oraz porównać je z danymi w rachunku zysków i strat, rachunku przepływów pieniężnych, informacji dodatkowej. Przykład Jednostka na początek okresu (BO) posiadała w aktywach bilansu środki trwałe o wartości netto 542 000 zł, tj.: • środki transportu o wartości początkowej 550 000 zł, umorzeniu - 210 000 zł, a tym samym wartości netto w wysokości 340 000 zł, • maszyny i urządzenia o wartości początkowej 212 700 zł, umorzeniu - 10 700 zł i wartość netto - 202 000 zł. Natomiast w pasywach bilansu jednostka na początek okresu wykazała następujące dane: • kapitał podstawowy - 342 000 zł, • zobowiązania z tytułu podatków, ceł i ubezpieczeń społecznych - 200 000 zł. W ciągu roku obrotowego spółka przeprowadziła następujące operacje gospodarcze: 1. Kupiła dwa samochody ciężarowe o wartości początkowej odpowiednio 400 000 zł i 500 000 zł. 2. Dokonała odpisów amortyzacyjnych od wszystkich środków trwałych na kwotę 300 000 zł, z tego 200 000 zł dotyczyło środków transportu (grupa 7 KŚT), a 100 000 zł - maszyn i urządzeń (grupa 4 KŚT). 3. Zlikwidowała trzy zestawy komputerowe, z czego dwa z nich były całkowicie zamortyzowane (o wartości 4000 zł i 4500 zł), a jeden był częściowo zamortyzowany (wartość początkowa - 4200 zł, umorzenie - 2200 zł, wartość nieumorzona - 2000 zł). 4. Sprzedała jeden samochód ciężarowy za kwotę 70 000 zł, który był częściowo zamortyzowany (wartość początkowa - 250 000 zł, umorzenie - 210 000 zł, wartość nieumorzona - 40 000 zł). 5. Do dnia bilansowego jednostka nie zapłaciła za jeden samochód ciężarowy o wartości brutto 610 000 zł (netto 500 000 zł). Na koniec roku spółka ma kredyt obrotowy w rachunku bieżącym. Ujemne saldo na rachunku bankowym wykazuje jako zobowiązanie krótkoterminowe z tytułu kredytu. Do ewidencji i rozliczania kosztów jednostka stosuje wyłącznie konta zespołu 4 i sporządza rachunek zysków i strat w wersji porównawczej. Ewidencja księgowa 1. Faktura za kupione samochody ciężarowe: Wn „Rozliczenie zakupu” 900 000 Wn „Rozrachunki z tytułu VAT” 198 000 Ma „Pozostałe rozrachunki” 1 098 000 2. Przyjęcie nabytych samochodów do ewidencji środków trwałych na podstawie dokumentu OT: Wn „Środki trwałe” 900 000 - w analityce „Środki transportu” Ma „Środki trwałe w budowie” 900 000 3. Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych - za rok 2008: Wn „Amortyzacja” 300 000 Ma „Umorzenie środków trwałych” - w analityce „Środki transportu” 200 000 - w analityce „Maszyny i urządzenia” 100 000 4. Wyksięgowanie zlikwidowanych trzech zestawów komputerowych z ewidencji bilansowej środków trwałych na podstawie dokumentu LT: Wn „Umorzenie środków trwałych” 10 700 - w analityce „Maszyny i urządzenia” Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 2 000 Ma „Środki trwałe” 12 700 - w analityce „Maszyny i urządzenia” 5. Faktura VAT dokumentująca sprzedaż samochodu ciężarowego: Wn „Pozostałe rozrachunki” 70 000 Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 70 000 6. Wyksięgowanie sprzedanego samochodu ciężarowego z ewidencji bilansowej środków trwałych na podstawie dokumentu LT: Wn „Umorzenie środków trwałych” 210 000 - w analityce „Środki transportu” Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 40 000 Ma „Środki trwałe” 250 000 - w analityce „Środki transportu” 7. Jednostka otrzymała na rachunek bankowy środki pieniężne za sprzedany samochód ciężarowy: Wn „Rachunek bankowy” 70 000 Ma „Pozostałe rozrachunki” 70 000 8. Spółka uregulowała zobowiązanie w wysokości 488 000 zł z tytułu zakupu samochodu ciężarowego (wartość netto samochodu - 400 000 zł): Wn „Pozostałe rozrachunki” 488 000 Ma „Rachunek bankowy” 488 000 Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Tabela 1. Bilans - wybrane pozycje Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Środki trwałe należy wykazywać w bilansie w wartości netto, tj. w wartości początkowej powiększonej o koszty ulepszeń i pomniejszonej o dokonane odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. W aktywach bilansu wykazano w pozycjach: • lit. c) „Urządzenia techniczne i maszyny” - środki trwałe zaliczane do grupy 4 KŚT, • lit. d) „Środki transportu” - środki trwałe zaliczane do grupy 7 KŚT. Zatem wpływ na wartość środków trwałych wykazywanych w bilansie miało: • zwiększenie stanu środków trwałych przez zakup dwóch samochodów ciężarowych, • zmniejszenie stanu środków trwałych przez sprzedaż jednego samochodu ciężarowego i likwidację trzech zespołów komputerowych. Tabela 2. Rachunek zysków i strat - wybrane pozycje Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Dokonane przez jednostkę w ciągu roku obrotowego odpisy amortyzacyjne od środków trwałych należy prezentować w sprawozdaniu w różny sposób w zależności od przyjętego wariantu sporządzania rachunku zysków i strat, tj. porównawczego lub kalkulacyjnego. W przypadku sporządzania porównawczego wariantu RZiS dokonane odpisy amortyzacyjne należy wykazać w pozycji „Amortyzacja”, natomiast w przypadku sporządzania wariantu kalkulacyjnego odpisy amortyzacyjne stanowią element prezentowanych kosztów w układzie kalkulacyjnym. W rachunku zysków i strat oprócz amortyzacji ujmowane są także przychody i koszty związane ze sprzedażą lub likwidacją środków trwałych. Trzeba pamiętać że w przypadku sprzedaży środków trwałych w sprawozdaniu tym należy wykazać saldo (różnicę) między sumą wszystkich przychodów uzyskanych ze zbycia tych środków a ich wartością księgową netto, powiększoną o koszty związane ze sprzedażą. Jeśli różnica ta jest dodatnia, wykazuje się ją w pozycji porównawczego rachunku zysków i strat jako „Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych”, a jeśli ujemna - w pozycji porównawczego rachunku zysków i strat jako „Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych”. W przypadku sporządzania wariantu kalkulacyjnego zyski i straty ujmuje się odpowiednio w pozycji lub Tabela 3. Zmiana w środkach trwałych w informacji dodatkowej Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Zakres zmian w wartości grup rodzajowych środków trwałych, zawierający stan tych aktywów na początek roku obrotowego, zwiększenia i zmniejszenia, jakie jednostka powinna wykazywać w informacji dodatkowej, jest przedstawiony w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości w ust. 1 pkt 1 dodatkowych informacji i objaśnień. Informacja dodatkowa jest uzupełnieniem i rozszerzeniem danych wykazanych w poszczególnych zestawieniach liczbowych składających się na sprawozdanie finansowe. Dlatego w celu zwiększenia czytelności powyższych informacji można przedstawić je w formie tabelarycznej jak na str. 42. Tabela 4. Rachunek przepływów pieniężnych - wybrane pozycje Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Dokonane przez jednostkę w ciągu roku obrotowego odpisy amortyzacyjne od środków trwałych w rachunku przepływów pieniężnych sporządzanym metodą pośrednią w pozycji „Amortyzacja” korygują wynik finansowy in plus. Natomiast w rachunku przepływów pieniężnych sporządzanym metodą bezpośrednią dokonane odpisy amortyzacyjne nie są wykazywane. Wydatki poniesione na zakup lub uzyskane wpływy ze sprzedaży środków trwałych należy ujmować w przepływach pieniężnych z działalności inwestycyjnej. Wpływy i wydatki te wykazuje się w wartości netto, tj. bez podatku od towarów i usług, w pozycji „Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych” lub w pozycji „Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych”. Należy pamiętać o tym, że w rachunku przepływów pieniężnych wykazuje się tylko te zmiany stanu środków trwałych, które powodują w jednostce przepływ pieniężny, tj. wpływ lub wydatek. UWAGA Na dzień bilansowy jednostki powinny dokonać weryfikacji stosowanych zasad wyceny oraz stawek amortyzacji. • art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. b) ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - z 2002 r. Nr 76, poz. 694; z 2008 r. Nr 223, poz. 1466 • załącznik nr 1 do ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości Joanna Gawrońska biegły rewident Umowa darowizny została uregulowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (art. 888–902). Zgodnie z tymi przepisami poprzez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Oczywiście osoba obdarowywana musi na to wyrazić zgodę, chociażby w sposób domniemany, gdyż ma prawo darowizny nie przyjąć. W zasadzie oświadczenie darczyńcy powinno zostać złożone w formie aktu notarialnego, ale umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, gdy przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Należy jednak pamiętać, że w przypadku, gdy przepisy prawa cywilnego wymagają szczególnej formy oświadczenia woli stron, jak np. formy aktu notarialnego do przeniesienia własności nieruchomości, wówczas umowa darowizny dla swej ważności musi zostać także zawarta w wymaganej formie. W przypadku gdy darczyńca albo obdarowany prowadzą księgi rachunkowe, każde świadczenie zmniejszające bądź zwiększające wartość ich majątku na skutek przekazania lub otrzymania przedmiotu darowizny wymaga zaksięgowania. Ponieważ, co do zasady, świadczeniu darczyńcy w postaci przekazanych składników majątkowych nie towarzyszy ekwiwalentne świadczenie ze strony obdarowanego, przekazanie przedmiotu darowizny stanowi dla darczyńcy koszt, natomiast dla obdarowanego jest przychodem. W tym miejscu należy podkreślić kwestię braku ekwiwalentności świadczenia ze strony obdarowanego, gdyż celu darowizny można dopatrywać się także w innego rodzaju umowach, gdy jedna ze stron umowy zamierza wzbogacić drugą kosztem swego majątku, uzyskując jedynie częściową odpłatność lub inne świadczenie o znacznie niższej wartości, jak np. przy sprzedaży za cenę odbiegającą znacznie in minus od wartości rynkowej. Dlatego jedynie pełna odpłatność lub równowartość świadczenia drugiej strony, np. przy zamianie, eliminują element darowizny z zawieranych umów. Ewidencja i opodatkowanie darowizn u darczyńcy Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości - dalej koszty związane z nieodpłatnym przekazaniem aktywów, w tym w formie darowizny, jako związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki zaliczane są do pozostałych kosztów operacyjnych. Oznacza to, że w księgach rachunkowych darczyńcy zmniejszenie aktywów przekazanych w formie darowizny należy drugostronnie ująć w ciężar konta 768 Pozostałe koszty operacyjne. Może się również zdarzyć, że wartość przekazywanej darowizny zostanie pokryta z zysku netto w ramach jego podziału. Decyzja taka jest zarezerwowana dla organu uprawnionego do decydowania o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego oraz o podziale zysku lub pokryciu straty. W takim przypadku wartość przekazanej darowizny obciąży drugostronnie konto 820 Rozliczenie wyniku finansowego. Ponieważ ewidencjonowanie darowizn w księgach rachunkowych darczyńcy musi uwzględniać aspekt podatkowy, dlatego omówienie zasad ewidencji zostanie poprzedzone analizą odnośnych przepisów ustaw o podatku od towarów i usług oraz o podatku dochodowym od osób prawnych lub osób fizycznych, w zależności od statusu podatkowego darczyńcy. Darowizny a podatek dochodowy Zasadniczo darowizn oraz ofiar wszelkiego rodzaju nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów, co wynika wprost z art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - dalej - oraz art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej Przepisy te przewidują jednak pewne wyjątki, a mianowicie dla darowizn dokonywanych między spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową, a także dla wpłat na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej, co dotyczy podatników CIT. Ponadto kosztem uzyskania przychodów są także koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie - dalej z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez tę organizację. W tym przypadku chodzi o produkty spożywcze, z wyjątkiem napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%. Jak z tego wynika, księgowanie przekazanych darowizn w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych powinno uwzględniać podział analityczny tego konta na pozostałe koszty operacyjne stanowiące lub niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Drugą przesłanką dla sposobu ewidencjonowania darowizn w księgach rachunkowych darczyńców są przepisy ustaw podatkowych, umożliwiające w pewnych granicach i pod pewnymi warunkami odliczenie darowizn od dochodu stanowiącego podstawę obliczenia podatku. Kwestię odliczania od dochodu darowizn na rzecz organizacji pożytku publicznego regulują przepisy art. 18 ust. 1 pkt 1 oraz art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. a Należy jednak pamiętać, że odliczenia darowizn nie stosuje się w przypadku, gdy podatnik zaliczył wartość przekazanej darowizny do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 14 lub art. 23 ust. 1 pkt 11 Warunkiem skorzystania z prawa do odliczenia darowizn jest spełnienie określonych warunków, darowizna musi być przekazana na cele: organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego; kultu religijnego; osób fizycznych; osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami. Przekazanie darowizn musi zostać udokumentowane dowodem wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku, inny niż rachunek płatniczy, a w przypadku darowizn innych niż pieniężne – dokumentem, z którego wynika wartość darowizny, oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu (art. 26 ust. 7 pkt 2 i art. 18 ust. 1c Darowizna w księgach darczyńcy a podatek od towarów i usług Co do zasady podatnik ma prawo odliczyć VAT naliczony od wydatków, które związane są z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Jeżeli zatem przedmiot późniejszej darowizny został zakupiony w celach handlowych, to podatnik VAT przy jego zakupie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego według zasad ogólnych. Jeżeli jednak towary te ostatecznie zostały przekazane w darowiźnie (a nie sprzedane), zastosowanie znajduje znowelizowany od 1 kwietnia 2013 r. art. 7 ust. 2 stanowiący, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 czyli dostawę odpłatną, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, wszelkie inne darowizny Przykłady ewidencji księgowej przekazywanych darowizn Przykład Darowizna środków pieniężnych Spółka X z przekazała w darowiźnie Fundacji Z, mającej status organizacji pożytku publicznego, zł na cele statutowe, pozwalające na odliczenie powyższej kwoty od dochodu do opodatkowania w wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu spółki. Dekretacja: Wn konto 768 Pozostałe koszty operacyjne (w analityce: koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, podlegające odliczeniu od dochodu zgodnie z limitem) - zł Ma konto 131 Bieżące rachunki bankowe - zł. Komentarz: Sytuacja jest prosta. Nie wchodzi w rachubę podatek od towarów i usług. Brak jest problemów z ustaleniem wartości darowizny. Jest nią kwota podarowanych pieniędzy. Dla udokumentowania darowizny istotna jest wpłata na rachunek bankowy fundacji z zaznaczeniem celu, na który zostały przekazane pieniądze. Ewidencja darowizn u obdarowanego Sposób ewidencji księgowej otrzymanego w darowiźnie składnika aktywów uzależniony jest od tego, czy otrzymany składnik zaliczony zostanie przez obdarowanego do aktywów obrotowych, np. materiałów lub towarów, czy będzie stanowić środek trwały. Otrzymanie w darowiźnie materiałów lub towarów ewidencjonowane jest jako zwiększenie ich wartości na właściwym koncie tych aktywów, a ich równowartość zwiększa pozostałe przychody operacyjne w myśl art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h Składniki majątku otrzymane w formie darowizny wprowadza się do ksiąg rachunkowych w wartości początkowej ustalonej na poziomie ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu, czyli na poziomie cen rynkowych (w wartości godziwej). Jak wynika bowiem z art. 28 ust. 2 jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia składnika aktywów, a w szczególności przyjętego nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny, jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu. Najczęściej jednak w umowie darowizny ustala się wartość rynkową przekazanego w darowiźnie przedmiotu, która to wartość może być podstawą do ujęcia aktywu w księgach rachunkowych jednostki obdarowanej. Ewidencja księgowa otrzymanych darowizn Przykład Otrzymanie darowizny towarów (materiałów, produktów) Spółka z X otrzymała od spółki Y w darowiźnie towary o wartości zł. Wartość towarów strony ustaliły na podstawie cen rynkowych i zapisały w umowie. Dekretacja: Wn konto 331 Towary - zł Ma konto 763 Pozostałe przychody operacyjne - zł. (...) Sprawozdanie finansowe składa się nie tylko z bilansu czy rachunku zysków i strat. Jego ważnym, choć niedocenianym elementem, jest również rachunek przepływów pieniężnych, zwany także sprawozdaniem z przepływów pieniężnych lub cash flow. Obowiązek nie dla wszystkich podmiotów Nie wszystkie jednostki stosujące przepisy ustawy o rachunkowości są zobowiązane do sporządzania rachunku przepływów pieniężnych jako elementu sprawozdania finansowego. Obowiązek taki ciąży na podmiotach, których sprawozdanie finansowe, zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości (dalej: uor), podlega obowiązkowi corocznego badania przez biegłego rewidenta. Zobligowane do jego przygotowania będą jednostki sporządzające skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz jednostki kontynuujące działalność, sporządzające jednostkowe sprawozdania jeśli są to: - banki krajowe, oddziały instytucji kredytowych, oddziały banków zagranicznych, zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji, głównych oddziałów i oddziałów zakładów ubezpieczeń, głównych oddziałów i oddziałów zakładów reasekuracji oraz oddziałów zagranicznych firm inwestycyjnych, - spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, - jednostki działające na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, - alternatywne spółki inwestycyjne w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, - jednostki działające na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, - krajowe instytucje płatnicze i instytucje pieniądza elektronicznego, Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ - spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji, Zobowiązane są również pozostałe podmioty w zależności od skali prowadzonej działalności. Warunkiem spełnienia obowiązku sporządzenia cash flow jest przekroczenie przez jednostkę w poprzednim roku obrotowym co najmniej dwóch z trzech poniższych progów: 1. średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób, 2. suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 mln euro, 3. przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln euro Ponadto należy zaznaczyć, że nawet w przypadku obowiązkowego badania sprawozdania finansowego, ustawodawca zwolnił z obowiązku sporządzania rachunku przepływów pieniężnych jednostki posiadające status jednostki małej i mikro. W związku z powyższym jednostki, które w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z trzech poniższych wielkości, będą mogły pominąć rachunek przepływów pieniężnych w swoim sprawozdaniu finansowym: 1. 17 mln zł – suma bilansowa, 2. 34 mln zł – przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów, 3. 50 osób – średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty. Należy jednak pamiętać, że warunkiem koniecznym umożliwiającym zastosowanie przewidzianych uproszczeń dla jednostek małych i mikro jest nie tylko zachowanie wyżej wymienionych progów, ale również podjęcie przez organ zatwierdzający (np. zgromadzenie wspólników w spółce z decyzji w sprawie sporządzania uproszczonego sprawozdania finansowego. Co prawda uor nie określa w jakim terminie powinna być podjęta uchwała dotycząca zastosowania uproszczeń, jednak przyjmuje się, że powinno to nastąpić przed sporządzeniem sprawozdania finansowego. Widać, co się dzieje z pieniędzmi Rachunek przepływów pieniężnych pokazuje w jaki sposób jednostka pozyskuje i wykorzystuje środki pieniężne w danym roku obrotowym. Ukazuje on trzy aspekty działalności firmy, których analiza może dostarczyć wielu istotnych informacji. Zgodnie z artykułem 48b ust. 3 uor pierwszym aspektem są przepływy z działalności operacyjnej, które powiązane są bezpośrednio z podstawowym rodzajem działalności danej firmy. Można tu wyodrębnić przepływy związane ze sprzedażą dóbr lub usług, wypłatą wynagrodzeń dla pracowników czy finansowaniem dostaw. Wyodrębniając tę grupę przepływów jako pierwszą ukazano możliwości przedsiębiorstwa w jego działalności podstawowej, pomijając tym samym przepływy powiązane z finansowaniem czy działalnością inwestycyjną danej spółki. Kolejnym aspektem są przepływy z działalności inwestycyjnej przedsiębiorstwa, które dotyczą nabywania i zbywania aktywów trwałych oraz aktywów finansowych klasyfikowanych jako krótkoterminowe, a ponadto wszelkich kosztów i korzyści z nimi związanych. Następnym, a za razem ostatnim aspektem działalności firmy są przepływy z działalności finansowej, które są powiązane z pozyskiwaniem i utratą źródeł finansowania, a w wyniku których zmienia się wartość zadłużenia jednostki oraz struktura kapitału własnego. Czytaj też: Przepływy pieniężne też pod kontrolą Dwie metody Rachunek przepływów pieniężnych, zgodnie z art. 48b ust. 1 uor oraz Krajowym Standardem Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych" może być sporządzony w dwóch wariantach, mianowicie metodą pośrednią lub bezpośrednią (ich wzory są zawarte w załączniku nr 1 do uor). Metody te różnią się sposobem prezentacji danych z działalności operacyjnej, natomiast przepływy z działalności inwestycyjnej i finansowej prezentowane są jednakowo w obu metodach. Podczas gdy w metodzie bezpośredniej wykazuje się wpływy i wydatki z działalności operacyjnej jako odrębne pozycje, a następnie sumuje się je do kwoty przepływów pieniężnych netto, w metodzie pośredniej punktem wyjścia jest zysk netto. Zysk ten jest następnie korygowany o pozycje, które nie powodują zmiany stanu środków pieniężnych i o pozycje niedotyczące działalności operacyjnej. Do podstawowych korekt pozycji niepieniężnych zalicza się: - amortyzację, - wynik działalności inwestycyjnej oraz - zmianę stanu rezerw. Z kolei jeśli chodzi o pozycje pieniężne, ale niedotyczące działalności operacyjnej, można tu wymienić: - otrzymane dywidendy, - odsetki z tytułu inwestycji, - zapłacone odsetki od kredytów. Warto również pamiętać o uwzględnieniu w metodzie pośredniej zmiany stanu zobowiązań związanych z działalnością operacyjną, a także zapasów, należności oraz rozliczeń międzyokresowych. Obok przedstawiono przykład wskazujący na różnice w sporządzeniu rachunku przepływów pieniężnych w metodzie bezpośredniej w stosunku do rachunku sporządzonego metodą pośrednią. Jak wynika z przykładu, przepływy pieniężne netto mają taką samą wartość w przypadku zastosowania obu metod, jednak ich szczegółowa prezentacja jest różna. Metoda bezpośrednia wymaga sięgnięcia wprost do ewidencji analitycznej, metoda pośrednia skupia się natomiast na prezentacji zmian wartości wynikających z bilansu. Wybór sposobu sporządzenia cash flow zależy od kierownika badanej jednostki. Powinien on być również określony w polityce rachunkowości podmiotu. Uwaga! Większość podmiotów wybiera metodę pośrednią sporządzenia cash flow. Może to wynikać z faktu, że wybór metody bezpośredniej nie zwalnia jednostki z obowiązku uzgodnienia przepływów z działalności operacyjnej z prezentacją zgodną z metodą pośrednią, co wynika bezpośrednio z zakresu informacji dodatkowej. Czy cash flow jest potrzebny Podmioty często postrzegają obowiązek sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych jedynie jako wypełnienie ustawowego obowiązku. Tymczasem jest on bardzo pożytecznym narzędziem do oceny sytuacji finansowej spółki. Bilans i rachunek zysków i strat nie dostarczają kompletnych informacji o kondycji finansowej. Bilans ujawnia informacje o samej zmianie środków pieniężnych, jednak nie pokazuje, jakie były źródła ich pozyskania i na co były wydatkowane. Z kolei rachunek zysków i strat służy bardziej analizie zdolności oraz możliwości danego przedsiębiorstwa do generowania środków finansowych. Rachunek przepływów pieniężnych ujawnia natomiast faktyczny przepływ gotówki w podziale na trzy podstawowe kierunki działalności. Pokazuje wynik na działalności podstawowej, wskazuje ile wydatkowano na środki trwałe, a ile na ich zakup, w jakiej kwocie zaciągnięto kredyty lub udzielono pożyczek. Są to istotne informacje z punktu widzenia zarządzania działalnością spółki. Ponadto, cash flow jest niezbędny do kontrolowania płynności finansowej w spółce, a także do analizy jej bezpieczeństwa. Dodatkowo ukazuje on wypłacalność firmy oraz zdolność do terminowego regulowania zobowiązań. Rachunek przepływów stanowi więc wypełnienie luki pomiędzy bilansem i rachunkiem wyników, i umożliwia pełne oddanie sytuacji finansowej danego podmiotu. Należy zatem pamiętać, że jest on narzędziem służącym dokładniejszej ocenie sytuacji finansowej danego przedsiębiorstwa, a w połączeniu z pozostałymi elementami sprawozdania finansowego ukazuje jego pełne możliwości pod względem operacyjnym, inwestycyjnym oraz także finansowym. Przykład Spółka XYZ zaksięgowała w roku 201X przychody ze sprzedaży netto w wysokości 100 mln zł, z tego klienci zapłacili 90 mln zł (dla uproszczenia pominięto kwestie VAT). W kosztach operacyjnych firma zaksięgowała koszty zakupu materiałów w kwocie 50 mln zł, z czego zapłacono 45 mln zł, pozostałe usługi 42 mln zł (opłacone w całości). Rachunek zysków i strat za rok 201X (w tys. zł): przychody ze sprzedaży 100 000 koszty operacyjne: -92 000 zakup materiałów -50 000 pozostałe usługi -42 000 wynik brutto 8 000 podatek dochodowy (zapłacony) -1 360 wynik netto 6 640 Ponadto, zmiana stanu aktywów i pasywów (dane z bilansu w tys. zł) wyniosła: - zmiana stanu należności (nieopłacona część sprzedaży): -10 000 - zmiana stanu zobowiązań (nieopłacona część zakupu materiałów): 5 000 W związku z powyższym przepływy z działalności operacyjnej według metody bezpośredniej będą wyglądały następująco: (patrz tabele w Galerii) Otrzymaliśmy dotację unijną w związku z realizacją umowy o dofinansowanie w ramach działania „ Stymulowanie działalności B+R przedsiębiorstw oraz wsparcie w zakresie wzornictwa przemysłowego na zakup środków trwałych oraz różne koszty”. Jak ująć w rachunku przepływów pieniężnych otrzymane środki, które wpłynęły na wydzielony rachunek bankowy? Zgodnie z art. 48b ust. 3 ustawy o rachunkowości w rachunku przepływów pieniężnych należy uwzględnić wszystkie wpływy i wydatki z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej jednostki, z wyjątkiem wpływów i wydatków będących rezultatem zakupu lub sprzedaży środków pieniężnych. Ustawa o rachunkowości definiuje także działalność operacyjną jako podstawowy rodzaj działalności jednostki oraz inne rodzaje działalności, niezaliczone do działalności inwestycyjnej (lokacyjnej) lub finansowej. Przez działalność inwestycyjną (lokacyjną) rozumie się nabywanie lub zbywanie składników aktywów trwałych i krótkoterminowych aktywów finansowych oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty i korzyści. Działalność finansową wiąże się z pozyskiwaniem lub utratą źródeł finansowania (zmiany w rozmiarach i relacjach kapitału własnego i obcego w jednostce) oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty i korzyści. Zgodnie z pkt Krajowego Standardu Rachunkowości nr 1 otrzymane dotacje, bez względu na ich cel, są bezzwrotnym pozyskaniem obcego źródła finansowania. Wpływy z tytułu dotacji ujmuje się w rachunku przepływów pieniężnych jako przepływy z działalności operacyjnej, jeżeli dotacje te służą podstawowej działalności operacyjnej podmiotu (dopłaty, subwencje, dopłaty do cen, w tym także ze środków pomocowych, z Funduszu Pracy, dotacje Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla uczelni). W pozostałych przypadkach wpływy z tytułu dotacji wykazuje się jako przepływy z działalności finansowej. Wykorzystanie przyznanych dotacji wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych jako wydatek zaliczany do odpowiedniego rodzaju działalności (operacyjnej lub inwestycyjnej), zgodnie z przeznaczeniem dotacji. Otrzymane dotacje należy wykazać zgodnie z przeznaczeniem dotacji w różnych pozycjach rachunku przepływów pieniężnych. Przykładowe pozycje zostały wskazane w tabeli. Otrzymana przez państwa firmę dotacja na zakup środka trwałego stanowi zewnętrzne źródło finansowania. Będzie wykazana w rachunku przepływów pieniężnych w działalności finansowej w pozycji Inne wpływy finansowe. RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH SPORZĄDZONY NA DZIEŃ ........ r. (metoda pośrednia) Wyszczególnienie Bieżący rok obrotowy A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej I. Zysk (strata) netto - 6 000 II. Korekty razem - 21 600 1. Amortyzacja 12 000 7. Zmiana stanu należności - 27 600 9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych –6 000 III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/–II) - 27 600 B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej I. Wpływy II. Wydatki 120 000 1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 120 000 III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I–II) - 120 000 C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej I. Wpływy 60 000 4. Inne wpływy finansowe 60 000 II. Wydatki III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I–II) 60 000 D. Przepływy pieniężne netto, razem ( - 87 600 E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym: - 87 600 – zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych F. Środki pieniężne na początek okresu 100 000 G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/–D), w tym: 12 400 – o ograniczonej możliwości dysponowania Tabela. Wybrane pozycje rachunku przepływów pieniężnych Rodzaj przepływów pieniężnych Pozycja rachunku przepływów pieniężnych Wyszczególnienie rodzajów przepływów Działalność operacyjna 9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych Rozliczenia międzyokresowe przychodów wykazuje się: wzrost stanu - ze znakiem plus, zmniejszenie zaś - ze znakiem minus. Nie wykazuje się zmian stanu rozliczeń ujętych drugostronnie na kontach aktywów lub zobowiązań, a w szczególności zmiany stanu ujemnej wartości firmy w roku jej powstania, wartości darowizn niepieniężnych otrzymanych w postaci składników aktywów trwałych a także dotacji - w roku ich otrzymania. Działalność operacyjna 10. Inne korekty Wykazuje się tu dotacje w roku ich otrzymania, jeżeli zostały w całości, z pominięciem rozliczeń międzyokresowych przychodów, odniesione na wynik finansowy bieżącego okresu (minus). Działalność finansowa 4. Inne wpływy finansowe Wykazuje się tu dotyczące działalności finansowej wpływy, nieujęte w pozycjach 1-3, jak np. wpływy z otrzymanych dotacji. Firma otrzymała dotację na zakup środka trwałego na kwotę 60 000 zł. Dotacja wpłynęła na rachunek bankowy firmy. Firma w maju zakupiła środek trwały i przyjęła do użytkowania. Wartość zakupionego środka trwałego wynosiła 120 000 zł. Amortyzacja wynosi 20 proc. i jest naliczona od czerwca. Firma zapłaciła w całości za zakupiony środek trwały. Stan początkowy środków pieniężnych kwota 100 000 zł; 1. WB - wpływ przyznanej dotacji na rachunek bankowy kwota 60 000 zł; 2. Zakup środka trwałego: 1) wartość netto kwota 120 000 zł, 3) wartość brutto kwota 147 600 zł; 3. OT – przyjęcie środka trwałego do użytkowania kwota 120 000 zł; 4. WB – zapłata za zakup środka trwałego kwota 147 600 zł; 5. Naliczenie amortyzacji kwota 12 000 zł (2000 zł/miesiąc x 6 miesięcy); 6. Zaksięgowanie równolegle do amortyzacji rozliczenia dotacji – dofinansowanie 50 proc., tj. 6000 zł [(2000 zł x 50 proc.) x 6 miesięcy]. Art. 48b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości ( z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Krajowy Standard Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych” ( Min. Fin. z 2010 r. nr 6, poz. 25). Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL Kup licencję

darowizna w rachunku przepływów pieniężnych